Vergankelijkheid [3]

Voordat we ons fundamenteel voor de essentie of levende stroom kunnen openstellen, zullen we steeds weer opnieuw in het meditatieproces met de strijd tussen leven of doodgaan worden geconfronteerd. Op verschillende subtiele niveaus proberen we even open te zijn en los te laten, om direct daarna weer te vervallen in identificatie en vastgrijpen. Er blijft een diep geworteld mechanisme aanwezig om de vergankelijkheid te willen vermijden op zoek naar zekerheid en controle.

Ook al weten we conceptueel dat loslaten heilzaam is en dat de volheid van het leven zich kan tonen, zodra we werkelijk onszelf dreigen te verliezen of als we met de vergankelijkheid in aanraking komen, schrikken we hiervan.

Het is belangrijk te beseffen dat de strijd tussen loslaten en vastgrijpen een centraal onderdeel is van de meditatietraining. Iedere keer als we ons open stellen en een drempel overgaan, komen we weer een nieuwe drempel tegen. Het is te vergelijken met het afpellen van een ui. Willen we doorgaan tot de kern dan zullen we vele lagen tegen komen. Het doorbreken of loslaten van deze lagen is in wezen een vreugdevol proces, want het licht breekt door, de spirituele zon begint te schijnen en onze ervaring wordt gevoed met vertrouwen, verzachting en warmte. Maar voor veel mensen blijkt echter het meditatieve loslaten een pijnlijk proces te zijn. Zodra we tegen een grens aanlopen, worden onze diepgewortelde patronen, gehechtheden en gewoontes zichtbaar. Dit brengt vaak een schok te weeg. We kunnen dan overdonderd worden door gevoelens van onmacht, zinloosheid, frustratie of depressie en proberen de boel krampachtig onder controle te houden.

Hoe is het mogelijk dat we ons zo vastzetten terwijl loslaten juist zoveel ontspanning en helderheid teweeg kan brengen? Want als we goed kijken, is alles wat ontstaat vergankelijk en zijn we helemaal niet instaat om permanent de zaken te controleren. Het heeft ook geen zin om het vast te houden, het leven verandert toch en het vasthouden levert alleen maar pijn op.

Alles wat geboren wordt, is vergankelijk en zal sterven.
Alles wat bijeengebracht wordt, is vergankelijk en zal opraken.

Alles wat samenkomt, is vergankelijk en zal uiteengaan.
Alles wat opgebouwd wordt, is vergankelijk en zal instorten.
Alles wat opkomt, is vergankelijk en zal ten val komen.

Vriendschap en vijandschap, geluk en verdriet, goed en kwaad,
alle gedachten die door je hoofd spelen,
alles is voortdurend aan het veranderen.

~Patrul Rinpoche


Wordt wakker en laat los. Besef tot in het merg van je botten dat alles wat verschijnt voortdurend verandert. Kan je dat werkelijk toelaten en voelen?

~Kees Voorhoeve